Yetkili Kuruluş : Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
İlgili AB Direktifi : Machinery
İlgili Yönetmelik : 2006/42/AT Makina Emniyeti Yönetmeliği
2006/42/AT Makina Güvenliği Yönetmeliği ve Makina CE Sertifikası Nedir?
Makina CE sertifikası, bir makinanın Avrupa Birliği (AB) genelinde belirlenen güvenlik ve sağlık standartlarına uygun olduğunu gösterir. Bu sertifika, üreticilerin makinelerini AB pazarında serbestçe satabilmelerini sağlar. 2006/42/AT Makina Güvenliği Yönetmeliği, makinelerin güvenlik gereksinimlerini belirleyen temel düzenlemedir. Bu yönetmelik, makinelerin tasarımından, üretiminden ve piyasaya sunulmasından itibaren güvenliğini garanti altına almayı amaçlar. AB sınırları içinde satışa sunulacak her makinenin bu yönetmelikte belirtilen standartlara uygun olması gerekir.
2006/42/AT Makina Güvenliği Yönetmeliği Nedir?
2006/42/AT Makina Güvenliği Yönetmeliği, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin makina güvenliği ile ilgili çıkardığı ve 29 Haziran 2006’da kabul edilen bir direktiftir. Bu yönetmelik, makinelerin insan sağlığı ve güvenliği üzerinde yaratabileceği potansiyel riskleri minimuma indirmeyi amaçlar. Yönetmelik, özellikle iş güvenliği ve kullanıcı sağlığı açısından büyük önem taşır.
Yönetmeliğin başlıca amaçları şunlardır:
- Kullanıcı Güvenliğini Sağlamak: Makineler, herhangi bir kullanım sırasında kullanıcılar için tehlike oluşturmamalıdır. Bu, hem işyerlerinde kullanılan makineler hem de ev aletleri için geçerlidir.
- Serbest Dolaşım Hakkı Vermek: CE işareti taşıyan makineler, AB üyesi ülkeler arasında herhangi bir kısıtlama olmadan serbestçe ticaret yapma hakkına sahiptir.
- Teknik Gereksinimleri Belirlemek: Makinelerin güvenli ve doğru bir şekilde çalışabilmesi için tasarım, üretim ve teknik standartlar belirlenmiştir. Bu standartlara uymayan makineler piyasaya sürülemez.
2006/42/AT Yönetmeliğinin Kapsamı
Yönetmelik, geniş bir makine grubunu kapsar. Aşağıdaki ürünler yönetmelik kapsamında değerlendirilir:
- Endüstriyel makineler: Üretim tesislerinde kullanılan makineler, robotlar, taşlama makineleri, matkaplar, torna tezgahları vb.
- Ev aletleri: Büyük elektrikli aletler, motorlu makineler.
- Hareketli makineler: Traktörler, tarım makineleri ve iş makineleri.
- Güvenlik parçaları: Bir makinenin güvenliğini sağlamak için kullanılan parçalar.
- Zincirler, halatlar ve bağlantı elemanları: Makinelerde kullanılan bağlantı ve taşıma ekipmanları.
Ancak, bazı makineler bu yönetmeliğin dışında bırakılmıştır. Örneğin, silahlar, tıbbi cihazlar ve özel tasarım araçlar 2006/42/AT direktifine tabi değildir ve kendi özel düzenlemelerine tabidirler.
Makina CE Sertifikası Almak İçin Gerekli Adımlar
Makinaların 2006/42/AT yönetmeliğine uygun olduğunu kanıtlamak için üreticilerin bir dizi adımı takip etmesi gerekmektedir. Bu süreç CE belgesini almak için gereklidir ve aşağıdaki temel aşamaları içerir:
1. Uygunluk Değerlendirmesi
Üretici, makinesinin yönetmelik kapsamında olup olmadığını ve hangi şartları karşılaması gerektiğini belirlemelidir. Bu aşamada, makinenin teknik yapısı incelenir ve ilgili standartlar belirlenir.
2. Risk Değerlendirmesi
Makinalar, kullanım sırasında oluşabilecek tüm tehlikelere karşı değerlendirilmelidir. Risk değerlendirmesi, olası kazaları ve tehlikeleri önlemek için gerekli güvenlik önlemlerini içerir. Bu süreç, makinenin tasarım, üretim ve kullanım aşamalarında güvenlik risklerini minimize etmeye odaklanır.
3. Teknik Dosyanın Hazırlanması
Teknik dosya, makinanın nasıl üretildiğini, güvenlik testlerinin sonuçlarını ve ilgili standartlara nasıl uyduğunu gösteren belgelerden oluşur. Bu dosya, denetim otoritelerine sunulabilir ve üretici, makinenin güvenli olduğunu bu dosya ile kanıtlar. Teknik dosya şu unsurları içermelidir:
- Ürünün teknik çizimleri.
- Risk analizi ve değerlendirme sonuçları.
- Kullanım kılavuzu.
- Test raporları ve sertifikalar.
4. Uygunluk Beyanı
Teknik dosya ve risk değerlendirmesi tamamlandıktan sonra üretici, makinenin yönetmeliğe uygun olduğunu beyan eden bir Uygunluk Beyanı (Declaration of Conformity) hazırlar. Bu beyan, ürünün 2006/42/AT yönetmeliğine tam uyumlu olduğunu kanıtlayan resmi bir belgedir.
5. CE İşaretinin Eklenmesi
Makina CE sertifikası sürecinin sonunda, makine üzerine CE işareti yerleştirilir. Bu işaret, makinenin AB’de yasal olarak satışa sunulabileceğini ve yönetmeliklere uygun olduğunu gösterir. CE işareti, makinenin görünür bir yerinde, silinmeyecek bir şekilde yer almalıdır.
2006/42/AT Yönetmeliğine Uygun Olmayan Makineler İçin Cezalar
2006/42/AT yönetmeliğine uymayan makineler AB pazarında satılamaz. Uygunluk değerlendirmesi yapılmamış, risk analizleri tamamlanmamış ve CE işareti taşımayan makineler için çeşitli yaptırımlar söz konusudur:
- Piyasadan Geri Çekilme: Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan makineler piyasadan toplatılabilir. Bu, üretici için ciddi bir maddi kayba yol açabilir.
- Para Cezaları: Uygunsuz makineler için para cezaları uygulanabilir. Bu cezalar, ihlalin ciddiyetine göre değişiklik gösterir.
- Hukuki Sorumluluklar: Eğer uygun olmayan bir makine nedeniyle bir kazaya sebebiyet verilirse, üretici hukuki sorumluluk altına girebilir ve bu, hem itibar hem de maliyet açısından büyük riskler doğurur.
Makina CE Belgelendirmenin Avantajları
Makina CE belgesi, yalnızca yasal bir zorunluluk değildir; aynı zamanda üreticilere çeşitli avantajlar sunar:
- Yasal Uyum: CE işareti, makinenin AB’de yasal olarak satılabileceğini gösterir.
- Tüketici Güveni: CE işareti taşıyan makineler, tüketici ve kullanıcılar için güvenli olduğuna dair bir güvence sunar.
- Rekabet Avantajı: CE işareti, uluslararası ticarette üreticilere önemli bir rekabet avantajı sağlar. Avrupa dışındaki birçok ülke de CE belgesini kabul etmektedir.
Sonuç
2006/42/AT Makina Güvenliği Yönetmeliği, makinelerin güvenli bir şekilde piyasaya sunulmasını ve kullanıcıların sağlığının korunmasını sağlamak için oluşturulmuş bir düzenlemedir. CE belgesi almak, yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda güvenli üretimi teşvik eden bir süreçtir. Makinaların doğru şekilde belgelendirilmesi, hem iş güvenliği açısından riskleri azaltır hem de AB pazarında yasal olarak satış yapma imkanı tanır. CE işareti, uluslararası ticarette güven ve kalite simgesi haline gelmiş olup, üreticiler için büyük bir avantaj sağlar.
